Ik heb deze week weer met veel plezier celloles gegeven. Eén van de vragen van een leerling was; wat is het verschil tussen legato en détaché?
Beiden is toch ‘aan elkaar klinkend?’
Ja dat klopt!
Maar het verschil tussen legato en détaché zit voornamelijk in de manier waarop de noten worden verbonden:
Legato is getoond met een boog boven de noten:
Definitie:
Noten worden vloeiend aan elkaar gespeeld, zonder hoorbare onderbreking.
Techniek:
De strijkstok blijft soepel bewegen in dezelfde richting of wisselt zonder pauzes.
Gebruik:
Geschikt voor lyrische passages en om een gevoel van verbondenheid in de melodie te creëren.
Tip:
Focus op een stabiele strijkstokdruk en gelijkmatige snelheid voor een gladde overgang.
Détaché: geen verbindingsboog boven je noten, maar wel verbonden klinkend.
Definitie:
Elke noot wordt afzonderlijk gespeeld, maar zonder te staccato te klinken.
Techniek:
De strijkstok wisselt duidelijk van richting bij elke noot, maar blijft in contact met de snaar.
Gebruik:
Ideaal voor passages waarbij de noten helder en articulerend moeten klinken.
Tip:
Houd een ontspannen pols en losse duim en vingers om de bewegingen soepel en natuurlijk te maken.
In de praktijk kunnen legato en détaché elkaar aanvullen in een stuk. Het verschil zit vaak in de klankintentie: legato roept verbondenheid op, terwijl détaché meer definitie geeft aan individuele noten.
Wil je ze zelf uitproberen in een prachtig muziekstuk?
Hoera! De eerste maten van de Prelude uit BWV 1007:
De Prelude uit de eerste cellosuite van Bach, BWV 1007, is misschien wel een van de meest iconische werken voor cello. Hoe vaak men mij in een email niet verteld dat dit de goal is van de aspirant cello leerling? Niet gek natuurlijk!
De eerste maten zetten direct de toon: energiek, helder, harmonieus en vloeiend. Laten we samen kijken naar hoe je deze opening kunt oefenen, met tips om je spel te verfijnen.
Ik geef je al leidraad de versie die ik maakte voor mijn online video cursus over de eerste Bach suite. Ik vind dat je ook al in de eerste suite kunt grasduinen wanneer het nog te vroeg is ;-). Je leert er altijd iets van, en oefenen op deze maten verveelt nooit!
De structuur: drie zestienden, dan vijf noten heen en weer
De eerste maat volgt een herkenbaar patroon: drie zestienden gevolgd door een groep van vijf noten die heen en weer lijken te golven. Dit patroon zet zich voort in de daaropvolgende maten en vormt de basis van de muzikale stroom. Harmonie; eerste trap, vierde trap kwart-sext ligging, vijfde trap dominant septiem, en weer eerste trap grondligging. Hosanna; wat mooi!
Het is essentieel om het te strijken patroon te begrijpen, oefenen en te leren beheersen zodat je focus kunt leggen op muzikale frasering en articulatie.
Mijn online cursus PDF als basis
Wist je dat ik een online videocursus heb gemaakt omtrent deze eerste Bach suite? Werk aan de prelude met mijn Bach online cursus PDF om dicht bij Bach’s oorspronkelijke intenties te blijven en tegelijkertijd het stuk speelbaar te houden. We willen bijvoorbeeld niet onnodig hoog in positie spelen. Dat was in de barok namelijk niet de bedoeling en open snaren mochten floreren, klinken, resoneren.
Ritmische precisie
De zestienden in het begin moeten ritmisch strak en gelijkmatig zijn, maar vermijd dat ze mechanisch klinken. Je zult na een afstreek voor 3 zestienden gedurende 5 heen en weer streken weer terug moeten komen naar de slof voor de volgende streek van drie noten afstreek. Denk aan een rustige, stromende rivier: de noten volgen elkaar vloeiend op. Probeer de eerste drie zestienden als een klein statement te horen en de vijf noten daarna als een overpeinzing.
Stokvoering en articulatie
Laat de stok na een mooie start van je open G snaar gelijkmatig bewegen en vermijd overbodige druk. Experimenteer met subtiele dynamiekverschillen: zelf leg ik graag de nadruk op de eerste, laagste noot van het akkoord, de G. Daarna een klein decrescendo (afnemen in volume) in de eerste drie noten, gevolgd door een licht luchtig heen en weer strijken van de vijf noten heen en weer.
Frasering en ademhaling
Zelfs in een continue stroom van noten is het belangrijk om muzikale ademhalingen in te bouwen. Speel de eerste maten in kleine segmenten en vraag jezelf af waar de muziek natuurlijk wil ademen. Vaak voel je dit al intuïtief, bijvoorbeeld aan het einde van een maat. De eerste acht noten worden meteen herhaald; dit kan als een echo worden gespeeld. Lijkt je dat leuk? Proberen?
Oefenen met aandacht
Herhaal de eerste maten langzaam. Luister naar de klank, corrigeer je intonatie, en let op je vingerdruk welke net genoeg mag zijn om je snaar en cello mooi te laten klinken. Houd het licht; de prelude is lang en spaar je ‘krachten’. Door langzaam en bewust te oefenen, bouw je een stevige basis waarop je kunt vertrouwen wanneer je sneller gaat spelen. Zet de metronoom aan zodra je de noten zonder twijfel kunt spelen.
Zelf hoor ik in de eerste maten een opbouw naar maat vier eerste tel en dan wil ik een ontspanning; een decrescendo. Jij ook?
Probeer maar.
Met deze tips kun je de eerste maten van de prelude niet alleen technisch beheersen, maar ook muzikaal tot leven brengen. Veel plezier met deze prachtige opening van Bachs meesterwerk!
Wil je gedurende de kerstvakantie je tanden zetten in de eerste Bach suite? Deze bestaat uit zeven heerlijke delen! De cursus bestaat uit video’s om mee te spelen, maar ook uit oefenvideo’s. Hier leg ik uit wat ik moeilijk en uitdagend vind, zoals hier in deze video omtrent de eerste maten van de betreffende prelude.
Nota bene; voor deze maten maakte ik maar liefst 4 video’s met tips omdat deze maten zo essentieel zijn.
Door op het tandwieltje te klikken laat je de video’s langzamer of sneller afspelen. Ik speel de stukken in tempi die ik zelf prefereer, maar het spreekt voor zich dat in de oefen video’s alles lekker langzaam gaat ;-).
Inhoud cursus:
Mijn videocursus staat na aankoop je leven lang voor je klaar. Je krijgt mijn PDF erbij met streken en vingerzettingen die te doen zijn. Proef aan alle delen.
Wil je nog een voorbeeld zien van een video met een tip? Hier de Courante;
Aanbieding!
De Bach videocursus staat online voor €355,00. Wil jij hem kopen dan kan dat nu met een flinke korting van €60,00; voor slechts €295,00. Deze aanbieding is geldig tot 23 december 2024. Wil je hem kopen, vul dan het formulier in en betaal eenvoudig via iDeal. Binnen 48 uur krijg je toegang tot de Bach suite!
Helaas, deze actie is verlopen!
Heb je vragen omtrent deze cursus dan hoor ik ze graag.
Scarlett
info@celloverkoop.nl | 06 - 1818 9005
Wellicht ook interessant voor je:
Ludwig 7/8e dark cello onderweg naar Nederland!
Heel veel dank voor je LIKE op de FB pagina van Het Strijkkwartet! Dankzij jullie LIKES heb ik nu een Vanity url; kijk eens? Dank dank dank!https://www.facebook.com/HetStrijkkwartet.NL.BE/Heb je in mijn blogpost en YouTube kanaal al eens de naam ‘Ludwig’ gehoord? De...
Vanity url
Hi! Mijn blogpost begint met een verzoek en eindigt met ‘entertainment’… Heb je even?Ik ga dit weekend met mijn cello naar Antwerpen want zondag nemen we foto’s met het Belgische team van Het Strijkkwartet, dat ik boek voor bruiloften, feesten en concerten :). Het...
Aanschaf 4* strijkstok in termijnen
Gun jezelf een strijkstok die het verschil maakt Heb je ooit gespeeld met een strijkstok die echt als een verlengstuk van je arm voelt? Een goede strijkstok maakt niet alleen verschil in geluid, maar ook in hoe je je cello en bijbehorende techniek ervaart. Een houten...
